Izaak Newton (25.12.1642 - 20.03.1727)
| Narodowość: Anglik
Wybitny fizyk i matematyk. W 1687 roku Newton wydał wiekopomne dzieło „Philosophiae naturalis principia mathematica”, w którym jako pierwszy formułuje ścisłe i ogólne prawa w języku matematyki.
Prawo powszechnego ciążenia – dwa dowolne ciała materialne przyciągają się z siłą proporcjonalną do iloczynu ich mas (m1 i m2) i odwrotnie proporcjonalną do kwadratu odległości (r) między nimi.
Newton sformułował też tzw. 3 zasady dynamiki, będące podstawą działu fizyki, zwanego mechaniką klasyczną.
I zasada dynamiki – czyli zasada bezwładności mówi, że gdy na ciało nie działają siły lub równoważą się one, to porusza się ono ruchem jednostajnym prostoliniowym lub pozostaje w spoczynku (w zależności od układu odniesienia).
II zasada dynamiki – przyspieszenie (a), jakiego doznaje ciało wskutek działania siły F jest proporcjonalne do tej siły i odwrotnie proporcjonalne do masy (m) tego ciała. Przyspieszenie ma kierunek tej siły. Masa mierzy więc łatwość, z jaką przyspiesza ciało przy danej sile. Im większa masa, tym mniejsze uzyskuje przyspieszenie przy danej sile, czyli tym bardziej jest ona „oporna” na zmianę prędkości. Mówi się, że masa jest miarą bezwładności ciała.
III zasada dynamiki – zasada akcji i reakcji mówi, że jeśli ciało A działa na ciało B siłą F, to towarzyszy temu przeciwdziałanie: ciało B działa na A siłą o tej samej wartości, skierowaną też wzdłuż prostej łączącej dwa ciała (abstrahujemy od ich struktury) i przeciwnym zwrocie.
Powyższe zasady dynamiki cechują fizykę przedrelatywistyczną i w formie tu przedstawionej obowiązują w układach odniesienia poruszających się prostoliniowo, ze stałą prędkością v << c (czyli układach inercjalnych i klasycznych).
Prawa mechaniki klasycznej są niezmiennicze względem transformacji Galileusza. Znaczy to, że działanie tej transformacji nie zmienia postaci prawa.
F = ma = m d2x/dt2 = m d2(x’ + vt)/dt2 = m d2x’/dt2 = ma’ = F’
Zasługą Newtona jest także rozszczepienie światła białego na kolorowe składowe za pomocą pryzmatu. Uważał on, że światło składa się z cząstek. Był również zwolennikiem poglądu, że materia składa się z atomów (cząstek). W matematyce, niezależnie od G.W. Leibniza, Newton odkrył rachunek różniczkowy i całkowy. |
|